F-35 Lightning II, chiến đấu cơ được cho là đắt đỏ nhất lịch sử với chi phí vòng đời lên tới hơn 2.000 tỷ USD, luôn là mục tiêu bị chỉ trích nặng nề của báo chí. Tuy nhiên, đằng sau những con số chát chúa ấy, F-35 lại chứng minh mình là “món hời” thực sự, đặc biệt khi xét về chi phí xuất xưởng (flyaway). Dù vậy, liệu siêu dự án này có còn là sự lựa chọn sáng suốt cho Mỹ và các đối tác trong tương lai? Hãy cùng Ario tìm hiểu chi tiết thông tin dưới đây nhé!
F-35: Giá Cả Hợp Lý Dù Mọi Người Nói Ngược Lại
Mặc dù bị “dìm hàng” với các chỉ trích về ngân sách, F-35 lại rẻ hơn nhiều máy bay thế hệ 4, dù nó thuộc thế hệ 5. Theo số liệu từ Defense News (2024), chi phí flyaway cho các phiên bản F-35 dao động như sau:
- F-35A (Không quân): 82,5 triệu USD.
- F-35B (Cất hạ cánh thẳng đứng): 109 triệu USD.
- F-35C (Hải quân): 102,1 triệu USD.
Các con số này thậm chí còn rẻ hơn một số máy bay thế hệ 4, như J-20 của Trung Quốc (110 triệu USD) và F-15EX Eagle II (90-97 triệu USD). Điều này cho thấy rằng, trong khi các đối thủ thế hệ cũ như F-15EX hay J-20 vẫn có giá cao hơn, F-35 lại nổi bật với tính năng vượt trội và giá thành hợp lý hơn so với sự kỳ vọng.
So Sánh F-35 Với Các Đối Thủ Châu Âu và Nga
Đối với các chiến đấu cơ chủ lực châu Âu, F-35 tiếp tục giữ vị thế cạnh tranh. Dassault Rafale và Eurofighter Typhoon có giá khoảng 115-125 triệu USD, cao hơn F-35 nhiều. F-35 cũng rẻ hơn các máy bay Nga như Su-35 (40-50 triệu USD), nhưng lại có hiệu suất chiến đấu vượt trội hơn, chứng minh rõ ràng trong các chiến dịch như cuộc tấn công của Không quân Israel.
F-35: Sức Mạnh Vượt Trội So Với Các Máy Bay Thế Hệ Cũ
Nếu bạn tưởng F-35 chỉ là chiếc máy bay đắt tiền mà không có gì đặc biệt, hãy thử so sánh với các chiến đấu cơ thế hệ 4,5 như F-15EX hay Rafale. F-35 không chỉ đơn giản là chiến đấu cơ; nó là “Ferrari” trong làng máy bay chiến đấu. Với khả năng tàng hình, cảm biến tiên tiến, và khả năng kết nối chiến trường, F-35 đã đạt tỷ lệ hạ gục 20:1 trong các bài tập Red Flag, vượt xa các đối thủ cũ.
Thậm chí, F-35 có thể “hạ gục” các đối thủ mà không cần chiến đấu trực diện nhờ vào khả năng tàng hình và dữ liệu chiến trường thời gian thực. Điều này khiến F-35 trở thành một đối thủ đáng gờm trong bất kỳ cuộc xung đột nào, bất kể là thế hệ 4 hay 4,5.
Chi Phí Vòng Đời: Không Chỉ Là Sự Tốn Kém
Mặc dù chi phí vòng đời của F-35 là một chủ đề gây tranh cãi, với tổng chi phí lên tới hơn 2.000 tỷ USD, con số này cần được xem xét trong bối cảnh dài hạn. Mỗi năm, Mỹ sẽ chi khoảng 33 tỷ USD cho 2.400 chiếc F-35 trong vòng 60 năm tới. Với một hạm đội chiến đấu cơ thế hệ 5, con số này không phải là điều quá bất hợp lý, nhất là khi chi phí vận hành và huấn luyện có thể được tối ưu hóa trong tương lai.
Vấn Đề Về Sẵn Sàng Chiến Đấu và Đào Tạo
Một trong những chỉ trích lớn nhất dành cho F-35 là tỷ lệ sẵn sàng thấp. Tuy nhiên, vấn đề không phải nằm ở máy bay mà ở cơ sở hạ tầng và đào tạo chưa theo kịp yêu cầu. Chương trình nâng cấp Block 4 và Tech Refresh 3 hứa hẹn sẽ giải quyết vấn đề này, nâng cao đáng kể khả năng của F-35.
Tại Sao F-35 Không Được Mua Bán Rộng Rãi?
Dù F-35 là chiến đấu cơ tiên tiến và có giá cả hợp lý, không phải quốc gia nào cũng có thể sở hữu nó. Chỉ các đồng minh thân cận của Mỹ hoặc các đối tác chiến lược lớn mới được phép mua F-35. Những quốc gia như Thụy Điển và Pháp vẫn trung thành với các chiến đấu cơ nội địa như Gripen và Rafale, trong khi các quốc gia Trung Đông như Ả Rập Saudi lại bị từ chối vì lý do chính trị.
F-35 và Tương Lai: Đầu Tư Của Mỹ vào NGAD
Trong khi một số người lo ngại về việc cắt giảm ngân sách quốc phòng, đặc biệt dưới sự lãnh đạo của chính quyền Trump, F-35 vẫn giữ vị thế quan trọng trong kế hoạch quốc phòng dài hạn của Mỹ. Chương trình NGAD (Next-Generation Air Dominance) đang thử nghiệm và hứa hẹn sẽ mang đến một chiến đấu cơ mới, kết hợp tàng hình, tốc độ và khả năng điều khiển drone từ buồng lái. Tuy nhiên, trong bối cảnh mối đe dọa quân sự gia tăng, F-35 vẫn giữ vị trí ưu tiên, với hơn 3.600 chiếc đã được đặt hàng trên toàn cầu.
