Smarthome| Muốn phát triển AI, phải tạo ra thị trường cho AI
Sự phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam đang bước vào giai đoạn bứt tốc. Tuy nhiên, theo các chuyên gia và lãnh đạo ngành, để AI thực sự cất cánh, điều kiện tiên quyết là phải xây dựng được một thị trường đủ lớn và mạnh cho AI. Việt Nam đang từng bước hiện thực hóa điều đó bằng chính sách hỗ trợ, đầu tư công và chiến lược dài hạn.
Việt Nam vươn lên bản đồ AI toàn cầu
Tại Diễn đàn Trí tuệ nhân tạo Việt Nam – AI360 2025, ông Nguyễn Khắc Lịch – Cục trưởng Cục Công nghiệp CNTT, khẳng định rằng Việt Nam đang khẳng định vị thế ngày càng cao trên bản đồ AI toàn cầu.
Theo báo cáo Chỉ số Sẵn sàng AI toàn cầu 2024 của Oxford Insights, Việt Nam đứng thứ 59/193 quốc gia, thuộc top 5 Đông Nam Á và ba năm liền vượt ngưỡng trung bình toàn cầu. Báo cáo World AI Index 2025 cũng xếp Việt Nam thứ ba thế giới về mức độ tin tưởng vào AI, và thứ năm về khả năng chấp nhận AI.
Việt Nam có lợi thế dân số trẻ, nhân lực công nghệ dồi dào, cùng với sự dẫn dắt chiến lược từ Chính phủ – tạo nên một hệ sinh thái AI sẵn sàng “cất cánh”.
Bài toán không chỉ là công nghệ, mà là thị trường
Theo ông Nguyễn Khắc Lịch:
“Muốn phát triển AI, phải tạo ra thị trường cho AI”.
Việc phát triển AI không chỉ phụ thuộc vào công nghệ, mà còn phụ thuộc vào quy mô thị trường, con người và niềm tin.
Việt Nam cần biến thị trường nội địa thành bệ phóng để:
- Nuôi dưỡng doanh nghiệp AI trong nước
- Tạo điều kiện để doanh nghiệp AI vươn ra khu vực và thế giới
Khoảng cách giữa phát triển và ứng dụng AI
Báo cáo Trí tuệ nhân tạo Việt Nam 2025 của Đại học Quốc gia Hà Nội chỉ ra “điểm nghẽn cốt lõi” là sự mất cân đối giữa đầu tư phát triển và ứng dụng AI.
- Các doanh nghiệp cung cấp giải pháp AI đầu tư từ 1–3 tỷ đồng
- Trong khi đó, 5 lĩnh vực trọng điểm như giáo dục, y tế, tài chính, giao thông, công nghiệp lại chưa đầu tư tương xứng cho ứng dụng AI
Chính phủ vào cuộc: Tăng chi tiêu công và hoàn thiện chính sách
Để giải quyết vấn đề thị trường, Chính phủ sẽ tăng chi tiêu công cho AI, với các biện pháp cụ thể như:
- Phát triển Trung tâm Siêu tính toán AI Quốc gia
- Hỗ trợ qua Quỹ Đổi mới Công nghệ Quốc gia (NATIF)
- Triển khai cơ chế mua sắm công ưu tiên giải pháp công nghệ trong nước
- Mở rộng dữ liệu AI dùng chung
- Thúc đẩy “AI hóa” trong doanh nghiệp, cơ quan nhà nước và đời sống xã hội
Đặc biệt, Luật AI đang được chuẩn bị trình, cùng với việc cập nhật Chiến lược quốc gia về AI đến năm 2030, sẽ giúp tạo hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch và có trách nhiệm cho AI phát triển.
Doanh nghiệp đồng hành: Biến tiềm năng thành giá trị thực
Ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch VINASA, nhấn mạnh:
“2023 là năm của thử nghiệm, 2025 sẽ là năm AI tạo ra giá trị kinh doanh thực tế”.
Hiệp hội xác định 3 nhiệm vụ trọng tâm:
- Chuyển đổi tư duy từ thử nghiệm sang ứng dụng thực tế
- Chuẩn hóa năng lực AI bằng bộ Khung trưởng thành năng lực AI
- Xây dựng hệ sinh thái kết nối giữa Chính phủ – Viện nghiên cứu – Doanh nghiệp
Thị trường AI Việt Nam đang tăng tốc mạnh mẽ
Theo Cục Công nghiệp CNTT:
- Vốn đầu tư vào doanh nghiệp AI trong nước tăng gấp 8 lần:
Từ 10 triệu USD năm 2023 → 80 triệu USD năm 2024 - Trung bình mỗi giờ có 5 doanh nghiệp bắt đầu ứng dụng AI
- Các lĩnh vực dẫn dắt xu hướng AI:
CNTT, tài chính – ngân hàng, giáo dục, y tế, thương mại điện tử
Thách thức phía trước: Nhân lực, dữ liệu và chính sách
Bên cạnh cơ hội lớn, AI tại Việt Nam vẫn đối mặt nhiều thách thức:
- 45% doanh nghiệp thiếu nhân lực AI chất lượng cao
- 23% gặp khó khăn về hạ tầng dữ liệu
- 30% lo ngại thiếu hành lang pháp lý
- 50% đơn vị không tiếp cận được dữ liệu chuẩn
- 51% cơ sở đào tạo thiếu dữ liệu huấn luyện chất lượng
Kết luận: Cần thị trường vững mạnh để AI bứt phá
Để AI phát triển mạnh mẽ, Việt Nam không chỉ cần công nghệ mà cần thị trường nội địa đủ lớn, đủ mạnh, đóng vai trò như phòng thí nghiệm sống và bàn đạp xuất khẩu AI ra thế giới.
Việc đồng bộ hóa chiến lược nhà nước – năng lực doanh nghiệp – nguồn nhân lực – cơ sở hạ tầng sẽ là yếu tố then chốt giúp Việt Nam vươn lên trở thành quốc gia dẫn đầu về AI tại Đông Nam Á và xa hơn nữa. Theo dõi SmartHome Ario – Nhà thông minh thế hệ mới để cập nhật thêm những thông tin mới nhất.
